Bedreigde schoonheid: Waarom 60% van solitaire bijen op de rode lijst staat

Bijen spelen een cruciale rol in onze ecosystemen door hun bestuivingswerk, maar helaas staan veel soorten, vooral solitaire bijen, op de rand van uitsterven. In dit artikel duiken we dieper in de wereld van bijen, van de solitaire bijen en honingbijen tot de bedreigingen die ze tegenkomen zoals de Aziatische hoornaar en de varroamijt, maar ook de positieve acties zoals bijenhotels en de Landelijke Open Imkerijdag. We verkennen hoe invasieve exoten, monoculturen, insecticiden en klimaatverandering hun tol eisen, maar ook hoe imkers, hobbyisten en de maatschappij als geheel kunnen bijdragen aan een gezondere omgeving voor deze essentiële insecten.

Belangrijkste inzichten

  • Bijna 60% van de solitaire bijensoorten in Nederland en België staan op de rode lijst, wat hun kritieke toestand benadrukt.
  • De opkomst van invasieve exoten zoals de Aziatische hoornaar en de varroamijt vormen ernstige bedreigingen voor bijenpopulaties.
  • Imkers en hobby-imkers spelen een cruciale rol in het bevorderen van een gezonde en biodiverse omgeving voor bijen.
  • De nationale wespentelling en andere initiatieven dragen bij aan het bewustzijn en de waardering voor wespen en andere bestuivers.
  • De strijd tegen monoculturen, insecticiden en klimaatverandering is essentieel voor het behoud van bijen en andere bestuivende insecten.

1. Solitaire bijen

Solitaire bijen zijn essentieel voor de bestuiving van vele planten en gewassen. In tegenstelling tot honingbijen, leven solitaire bijen niet in kolonies maar leiden een solitair bestaan. Elk vrouwtje bouwt haar eigen nest en zorgt voor haar nakomelingen. De diversiteit aan solitaire bijensoorten is enorm, maar helaas staan veel van deze soorten op de rode lijst.

Solitaire bijen zijn afhankelijk van een rijke biodiversiteit en een gevarieerd aanbod van bloemen en planten.

Een van de grootste bedreigingen voor solitaire bijen is het gebrek aan geschikte nestgelegenheid en voedselbronnen. Dit wordt veroorzaakt door intensieve landbouw, het gebruik van pesticiden en de aanleg van stedelijke gebieden. Het creëren van bijenhotels en het planten van inheemse bloemen kan helpen om de leefomgeving van solitaire bijen te verbeteren.

2. Honingbijen

Honingbijen spelen een cruciale rol in de bestuiving van vele planten en gewassen. Ze zijn niet alleen belangrijk voor de productie van honing, maar ook voor de biodiversiteit en het ecologisch evenwicht. De afname van honingbijenpopulaties is een zorgwekkend fenomeen dat aandacht vereist van zowel imkers als de bredere gemeenschap.

Honingbijen, net als vele andere bijensoorten, hebben te maken met diverse uitdagingen zoals habitatverlies, het gebruik van pesticiden en klimaatverandering.

Een gezonde en bloemrijke omgeving is essentieel voor het welzijn van honingbijen. Hobby-imkers spelen hierin een belangrijke rol door actief bij te dragen aan een grotere biodiversiteit. Dit doen zij door het planten van bloemen en bomen en het geven van voorlichting en advies over het belang van bestuivende insecten.

3. Hommels

Hommels zijn essentieel voor de biodiversiteit en de bestuiving van vele planten. Ze zijn echter kwetsbaar voor dezelfde bedreigingen als solitaire bijen, waaronder habitatverlies en het gebruik van pesticiden. Deze pluizige insecten zijn bekend om hun vermogen om in koelere temperaturen te werken, wat hen onmisbaar maakt in bepaalde ecosystemen.

Hommels hebben een unieke rol in de bestuiving van bloemen, vooral vanwege hun vermogen om ‘buzz-pollination’ uit te voeren, een techniek waarbij ze trillen om stuifmeel los te maken.

Een lijst van enkele veelvoorkomende bedreigingen voor hommels:

  • Habitatverlies
  • Pesticidengebruik
  • Klimaatverandering
  • Ziekten en parasieten

Het beschermen van hommels en andere bestuivers is cruciaal voor het behoud van onze ecosystemen en voedselvoorziening. Door bewustwording te creëren en actie te ondernemen, kunnen we helpen de afname van deze belangrijke insecten te vertragen.

4. Aziatische Hoornaar

De Aziatische hoornaar, een invasieve soort die recentelijk in Nederland is waargenomen, vormt een ernstige bedreiging voor onze inheemse bijenpopulaties. Deze soort staat bekend om zijn agressieve predatie op bijen, wat leidt tot significante verliezen in bijenkorven en daarmee de bestuiving van planten en gewassen beïnvloedt.

Het is cruciaal om de Aziatische hoornaar te kunnen onderscheiden van de nuttige Europese hoornaar. Verwarring tussen deze twee kan leiden tot onnodige paniek en het doden van de verkeerde soort.

Een recent waargenomen nest in Zaandam benadrukt de opmars van deze soort in Nederland. Het is belangrijk dat burgers leren deze soort correct te identificeren om zo de negatieve impact op onze biodiversiteit te minimaliseren.

5. Varroamijt

De Varroamijt is een van de grootste bedreigingen voor bijenpopulaties wereldwijd. Deze parasitaire mijt hecht zich aan bijen en hun broed, waardoor ziektes worden overgedragen en de algehele gezondheid van de bijenkolonie afneemt.

De strijd tegen de Varroamijt is cruciaal voor het behoud van gezonde bijenpopulaties.

Behandelingen tegen de Varroamijt variëren, maar omvatten vaak het gebruik van chemische middelen, biologische bestrijdingsmethoden en het beheer van de bijenkolonie om de impact te minimaliseren. Hieronder volgt een lijst van veelgebruikte methoden:

  • Chemische behandelingen met acariciden
  • Biologische bestrijdingsmethoden zoals het gebruik van roofmijten
  • Beheer van de bijenkolonie door besmette delen te verwijderen

Het is belangrijk dat imkers en bijenhouders zich bewust zijn van de juiste behandelmethoden en deze consequent toepassen om de verspreiding van de Varroamijt te beperken.

6. Bijenhotels

Bijenhotels zijn essentiële constructies die helpen bij het bieden van nestgelegenheid voor solitaire bijen, die een cruciale rol spelen in het bestuivingsproces. Deze hotels bieden een veilige haven voor bijen om te nestelen en zich voort te planten, wat bijdraagt aan de instandhouding van hun populaties.

Bijenhotels kunnen eenvoudig zelf gemaakt worden met materialen zoals droog hout en bamboe. Het is belangrijk om de boorgaatjes niet te groot te maken; een diameter van 3 tot 8 mm wordt aanbevolen.

Een recent voorbeeld van een succesvol bijenhotel project is te vinden in het Twiske-Waterland, waar naast het beheerkantoor een nieuw bijenhotel is geplaatst. Dit hotel is niet alleen een aanwinst voor de lokale biodiversiteit, maar dient ook als educatief middel voor kinderen om meer te leren over de werking van bijenhotels en het belang van wilde bijen.

7. Landelijke Open Imkerijdag

De Landelijke Open Imkerijdag is een unieke kans voor het publiek om meer te leren over het belang van bijen voor onze biodiversiteit en landbouw. Tijdens deze dagen openen imkerijen door heel Nederland hun deuren voor bezoekers. Bezoekers krijgen de kans om een kijkje te nemen in de wereld van de bijenhouderij, waar ervaren imkers en nieuwkomers in de bijenteelt hun kennis en passie delen.

  • Op zaterdag 8 juli en zondag 9 juli 2023 tussen 11:00-16:00 opent de Imkerij Guisveld, in samenwerking met Imkervereniging Zaanstreek, de lokale ambachtelijke bijenstand voor het publiek.

Tijdens de Landelijke Open Imkerijdag wordt er ook aandacht besteed aan de wilde bijen in Nederland. Imkers geven voorlichting over het maken van bijenhotels en over wat geschikte bloemen zijn en waarom.

Deze dagen bieden een prachtige gelegenheid om meer te begrijpen over het fascinerende leven van de honingbij en de cruciale rol die bijen spelen in ons ecosysteem. Kinderen kunnen kaarsjes rollen en er is honing te proeven van diverse Zaanse imkers.

8. Invasieve exoten

Invasieve exoten zijn planten, dieren of andere organismen die van nature niet in Nederland voorkomen, maar zich hier wel hebben gevestigd en verspreid. Deze soorten kunnen een bedreiging vormen voor de inheemse biodiversiteit.

Een voorbeeld van een invasieve exoot die aandacht vereist, is de Aziatische hoornaar. Deze predator van bijen en andere bestuivers kan significante schade toebrengen aan onze lokale ecosystemen.

Exoten kunnen zichzelf in stand houden in de nieuwe gebieden zonder hulp van de mens. Meestal zijn exoten niet schadelijk, maar een aantal zijn dat wel.

Hieronder volgt een lijst van enkele bekende invasieve exoten in Nederland:

  • Aziatische hoornaar
  • Eikenprocessierups
  • Japanse duizendknoop
  • Waterhyacint

9. Biodiversiteit

Biodiversiteit, of biologische diversiteit, verwijst naar de verscheidenheid aan leven op onze planeet, inclusief de verschillende soorten planten, dieren, en micro-organismen, evenals de genetische verschillen binnen soorten en de ecosystemen waarin ze leven. Het behoud van biodiversiteit is cruciaal voor het in stand houden van gezonde ecosystemen en het ondersteunen van menselijk welzijn.

Biodiversiteit biedt een scala aan voordelen, zoals het ondersteunen van voedselzekerheid, het bieden van medicinale bronnen, en het reguleren van het klimaat.

Een belangrijke datum om te onthouden is 22 mei, de ‘Internationale Dag van de Biodiversiteit’. Op deze dag wordt wereldwijd het belang van biodiversiteit onder de aandacht gebracht. In Nederland wordt deze dag gevierd met evenementen zoals het minifestival ‘De Kracht van het Kleine’ in Utrecht, gericht op kinderen en hun ouders.

10. Bestuivende insecten

Bestuivende insecten spelen een cruciale rol in de natuur en onze voedselvoorziening. Zonder hen zou een groot deel van de planten die we voor voedsel, kleding en zuurstof gebruiken, niet kunnen voortbestaan. Naast bijen, die vaak als de belangrijkste bestuivers worden gezien, zijn er tal van andere insecten die bijdragen aan dit proces. Zweefvliegen, vlinders, en sommige soorten wespen zijn hier voorbeelden van.

Veel zweefvliegsoorten lijken in uiterlijk op stekende insecten als wespen, bijen of hommels, waardoor ze minder snel ten prooi vallen aan predatoren.

De diversiteit aan bestuivers is essentieel voor de biodiversiteit en de stabiliteit van ecosystemen. Het behoud van deze diversiteit is daarom van groot belang. Hieronder volgt een lijst van enkele belangrijke bestuivende insecten:

  • Honingbijen
  • Wilde bijen
  • Zweefvliegen
  • Vlinders
  • Sommige wespensoorten

11. Insecticiden

Insecticiden spelen een cruciale rol in de landbouw door schadelijke insecten te bestrijden, maar ze hebben ook een donkere kant. Het gebruik van insecticiden kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid van bijenpopulaties. Bijen worden blootgesteld aan deze chemicaliën via nectar en stuifmeel van behandelde planten, wat kan leiden tot desoriëntatie, verminderde voortplantingscapaciteit en zelfs de dood.

Het is van cruciaal belang om alternatieve bestrijdingsmethoden te onderzoeken en te implementeren die minder schadelijk zijn voor bijen en andere bestuivende insecten.

Hieronder volgt een lijst van enkele alternatieven voor het gebruik van insecticiden:

  • Het inzetten van natuurlijke vijanden zoals sluipwespen en vogels.
  • Het gebruik van mechanische barrières zoals netten en vallen.
  • Het toepassen van biologische bestrijdingsmiddelen zoals bacteriën en virussen die specifiek schadelijke insecten targeten.
  • Het aanmoedigen van biodiversiteit door het planten van een verscheidenheid aan bloemen en bomen die nuttige insecten aantrekken.

12. Monoculturen

Monoculturen, het verbouwen van één type gewas over grote oppervlakten, vormen een significante bedreiging voor de biodiversiteit en het welzijn van bestuivende insecten zoals bijen. Deze praktijk leidt tot een vermindering van de beschikbaarheid van voedsel en nestgelegenheid voor vele soorten.

Monoculturen dragen bij aan de verspreiding van ziektes en plagen die specifiek gericht zijn op het ene type gewas dat wordt verbouwd. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de gewassen zelf, maar ook voor de bestuivers die afhankelijk zijn van een divers aanbod aan bloemen en planten.

Een belangrijke stap in het tegengaan van monoculturen is het bevorderen van polyculturen, waarbij meerdere soorten gewassen naast elkaar worden verbouwd. Dit kan leiden tot:

  • Een toename in biodiversiteit
  • Verbeterde bodemgezondheid
  • Minder gebruik van pesticiden
  • Een stabielere voedselvoorziening

Het stimuleren van polyculturen en het aanplanten van bloemrijke randen rondom landbouwgronden zijn effectieve manieren om de negatieve impact van monoculturen te verminderen en de gezondheid van bestuivende insecten te ondersteunen.

13. Klimaatverandering

Klimaatverandering heeft een diepgaande invloed op de biodiversiteit en het welzijn van bijen. De stijgende temperaturen en veranderende weerspatronen bedreigen hun leefgebieden en voedselbronnen. Dit leidt tot een afname van de populatie van bestuivende insecten, wat weer een negatieve impact heeft op de biodiversiteit en voedselvoorziening wereldwijd.

Klimaatverandering is niet alleen een toekomstig probleem; het heeft nu al ernstige gevolgen voor onze planeet.

De volgende punten benadrukken de impact van klimaatverandering op bijen:

  • Verlies van leefgebied door extreme weersomstandigheden zoals droogte en overstromingen.
  • Verschuiving van bloeiperioden van planten, wat de synchronisatie tussen bijen en hun voedselbronnen verstoort.
  • Toename van ziektes en plagen als gevolg van warmer weer.

14. Wespen

Wespen spelen een cruciale rol in ons ecosysteem, niet alleen door het bestuiven van bloemen, planten en bomen, maar ook door hun bijdrage aan het opruimen van dode dieren in de natuur. Een veelvoorkomend misverstand is dat wespen agressief zijn; ze zijn echter eerder defensief dan agressief. Ze verdedigen hun nest of eigen leven, net als vele andere dieren.

Wespen zijn essentieel voor de biodiversiteit en dragen bij aan een gezonde omgeving.

De nationale wespentelling is een initiatief om de verschillende wespensoorten in Nederland in kaart te brengen en hun ontwikkelingen te volgen. Dit jaar vindt de telling plaats op zaterdag 26 en zondag 27 augustus. Door deel te nemen, kun je niet alleen bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek, maar ook je kennis over wespen en hun rol in de natuur vergroten.

15. Zweefvliegen

Zweefvliegen zijn een essentieel onderdeel van ons ecosysteem, vooral vanwege hun rol in de bestuiving van bloemen. Veel mensen zijn zich niet bewust van het belang van zweefvliegen, ondanks dat ze een cruciale rol spelen in de bestuiving, vergelijkbaar met bijen en hommels.

Zweefvliegen zijn meesters in mimicry, waardoor ze vaak worden verward met wespen of bijen. Dit is een natuurlijke verdedigingsmechanisme dat hen beschermt tegen predatoren.

Zweefvliegen zijn ook belangrijk voor de bestrijding van plagen. Ze voeden zich in hun larvale stadium met bladluizen, waardoor ze een natuurlijke vorm van ongediertebestrijding vormen. Hun aanwezigheid in tuinen en op landbouwgrond kan dus zeer voordelig zijn.

16. Graafwespen

Graafwespen behoren tot de minder bekende wespensoorten, maar spelen een cruciale rol in ons ecosysteem. Ze zijn voorzichtig en steken zelden mensen, tenzij ze zich bedreigd voelen. Deze eigenschap maakt ze een interessante soort voor onderzoek en observatie tijdens de nationale wespentelling.

Graafwespen zijn voornamelijk solitair en staan bekend om hun unieke nestbouwgedrag. Ze graven kleine holletjes in de grond waarin ze hun eieren leggen.

De nationale wespentelling biedt een unieke kans om meer te leren over de diversiteit van wespen in Nederland. Dit jaar vindt de telling plaats op zaterdag 26 en zondag 27 augustus. Het is een belangrijk evenement om de ontwikkelingen van verschillende wespensoorten, waaronder graafwespen, door de jaren heen in kaart te brengen.

17. Sluipwespen

Sluipwespen staan bekend om hun unieke rol in het ecosysteem als natuurlijke bestrijders van schadelijke insecten. Ze zijn cruciaal voor het behoud van een gezond evenwicht in de natuur. Deze wespensoorten zijn in principe niet agressief naar mensen toe en zullen steken vermijden, tenzij ze zich bedreigd voelen.

Sluipwespen zijn een perfect voorbeeld van hoe de natuur zelf plagen kan beheersen zonder het gebruik van schadelijke chemicaliën.

Hieronder volgt een korte handleiding over hoe je kunt bijdragen aan de nationale wespentelling, een initiatief dat helpt om de populaties van sluipwespen en andere wespensoorten in kaart te brengen:

  1. Kies een locatie waar je 30 minuten lang observaties kunt doen.
  2. Noteer alle wespen of op wespen lijkende insecten die je ziet.
  3. Geef je resultaten door via de officiële website van de Wespenstichting.

Door deel te nemen aan de wespentelling draag je bij aan het vergroten van onze kennis over deze nuttige insecten en hun rol in ons ecosysteem.

18. Nationale wespentelling

De nationale wespentelling is een belangrijk evenement voor het in kaart brengen van de verspreiding en diversiteit van wespen in Nederland. Dit jaar vindt de telling plaats op zaterdag 26 en zondag 27 augustus. Deelnemers worden aangemoedigd om 30 minuten lang wespen te observeren en hun bevindingen door te geven via een speciaal daarvoor bestemde website.

Bij de eerste wespentelling in 2022 stond de bij op 1 met bijna 42%, gevolgd door de limonadewesp en de zweefvlieg.

Om mee te doen met de wespentelling, volg deze stappen:

  1. Kies een plek uit waar je 30 minuten lang wespen kunt observeren.
  2. Houd bij welke wespen of op wespen lijkende insecten je ziet.
  3. Geef je resultaten door via de officiële website.

De Wespenstichting beoogt met deze tellingen de ontwikkelingen van wespensoorten door de jaren heen in kaart te brengen.

19. Imkervereniging Zaanstreek

De Imkervereniging Zaanstreek speelt een cruciale rol in de lokale gemeenschap door het bevorderen van bijenteelt en het verspreiden van kennis over het belang van bijen voor onze ecosystemen. Met een groeiend aantal leden, waaronder recentelijk Dennis Kleijne uit Wormerveer en Dees Frankevijle uit Zaandam, zet de vereniging zich in voor een gezonde bijenpopulatie in de regio.

De vereniging werkt samen met lokale scholen, bedrijven en NGO’s om educatieve programma’s te bieden en projecten te ondersteunen die gericht zijn op het creëren van een gezondere omgeving voor bijen.

Leden van de vereniging hebben toegang tot diverse bronnen en activiteiten, waaronder:

  • Educatieve workshops en cursussen
  • Deelname aan lokale en regionale evenementen
  • Projecten voor het inzaaien van bloemen en het creëren van bijenvriendelijke habitats

De inzet van de Imkervereniging Zaanstreek is essentieel voor het behoud van de biodiversiteit en het ondersteunen van bestuivende insecten in de regio.

20. Bloemen en bomen planten

Het planten van bloemen en bomen is een cruciale stap in het ondersteunen van de lokale bijenpopulatie en het bevorderen van biodiversiteit. Door het kiezen van de juiste soorten kunnen we een omgeving creëren die zowel aantrekkelijk is voor bijen als duurzaam voor de natuur.

Het selecteren van bij-vriendelijke planten en bomen is niet alleen goed voor de bijen, maar ook voor het hele ecosysteem.

Hieronder volgt een lijst van aanbevolen bij-vriendelijke bloemen en bomen:

  • De gele kornoelje (Cornus mas), vooral belangrijk voor zijn vroege bloei.
  • Dwergmispelsoorten (Cotoneaster spp.), aantrekkelijk voor bijen.
  • Lavendel, bekend om zijn aantrekkingskracht op bijen.
  • Zonnebloemen, een favoriet onder vele bijensoorten.

Het planten van deze soorten draagt bij aan een gezondere, meer diverse omgeving waarin bijen en andere bestuivers kunnen floreren.

21. Voorlichting en advies

Voorlichting en advies spelen een cruciale rol in de bescherming en het behoud van bijenpopulaties. Het informeren van het publiek en specifieke doelgroepen over het belang van bijen en de bedreigingen waarmee ze worden geconfronteerd, is essentieel voor het stimuleren van positieve actie.

  • Organiseren van informatiebijeenkomsten
  • Telefonische en online advisering
  • Voorlichting aan scholen over online gevaren en bescherming

Door gerichte voorlichting kunnen individuen en gemeenschappen worden aangemoedigd om bij te dragen aan een gezondere omgeving voor bijen.

De inzet van diverse communicatiemiddelen, zoals informatiebijeenkomsten en online platforms, maakt het mogelijk om een breed publiek te bereiken en effectief te informeren over hoe men kan bijdragen aan de bescherming van bijen. Het is van belang dat deze voorlichtingsactiviteiten regelmatig worden georganiseerd en aangepast aan de behoeften van verschillende doelgroepen, om zo de impact ervan te maximaliseren.

22. Bestuiving van bloemen

Bestuiving van bloemen is een cruciaal proces voor de biodiversiteit en de productie van voedsel. Bijen spelen hierin een onmisbare rol. Zonder bijen zouden veel van onze voedselgewassen niet bestuiven, wat leidt tot een afname in voedselproductie en diversiteit in de natuur.

Bijen verzamelen nectar en stuifmeel van bloemen. Dit proces is niet alleen belangrijk voor de productie van honing, maar ook voor de bestuiving van bloemen.

Het is belangrijk om te beseffen dat niet alleen honingbijen, maar ook solitaire bijen en hommels bijdragen aan de bestuiving. Deze insecten zijn afhankelijk van een diversiteit aan bloemen voor hun voeding. Het creëren van een bloemrijke omgeving is daarom essentieel voor hun overleving en het behoud van onze ecosystemen.

23. Opruimen van dode dieren

Het opruimen van dode dieren is een essentiële taak om de verspreiding van ziektes te voorkomen en een gezonde omgeving voor zowel wilde dieren als mensen te behouden. Het is belangrijk dat dit op een respectvolle en veilige manier gebeurt.

  • Zie je een dode vogel of ander wild dier, neem dan contact op met de lokale dierenopvang of gemeente.
  • In geval van vogelgriep, zoals recent bij een kinderboerderij, moeten strenge protocollen gevolgd worden om verdere verspreiding te voorkomen.
  • Voor huisdieren die overleden zijn, bieden veel dierenartsen en dierencrematoria respectvolle diensten aan.

Het is cruciaal om jonge wilde dieren, die schijnbaar hulpeloos zijn, niet zomaar mee te nemen. Vaak hebben ze geen hulp nodig en kan menselijk ingrijpen meer kwaad dan goed doen.

24. Gezonde omgeving

Een gezonde leefomgeving is cruciaal voor het welzijn van bijen en andere bestuivers. Het draagt bij aan de weerbaarheid tegen klimaatverandering en helpt bij het voorkomen van hittestress en wateroverlast tijdens extreme weersomstandigheden.

Zorg voor het landschap, zoals onderhoud aan bomen, het aanleggen van bloemenweiden en het schoonmaken van poelen, is essentieel voor het behoud van een gezonde natuur.

Initiatieven zoals de Natuurwerkdag en lokale vergroeningsprojecten spelen een belangrijke rol in het creëren van een gezonde omgeving. Deze projecten worden vaak gedragen door vrijwilligers, wat de maatschappelijke betrokkenheid vergroot.

  • Vergroeningsprojecten:
    • Aanleg van bloemenweiden
    • Onderhoud aan bomen
    • Schoonmaken van poelen

Deze acties dragen bij aan een duurzame en natuurvriendelijke omgeving, wat een positieve impact heeft op de hele keten van het ecosysteem.

25. Hobby-imkers and more

Hobby-imkers spelen een cruciale rol in het behoud van biodiversiteit en het bevorderen van een gezonde omgeving. Deze enthousiaste individuen zetten zich actief in voor de bescherming van bijen en andere bestuivende insecten, vaak door het planten van bloemen en bomen of het geven van voorlichting. Hun inzet is niet alleen van belang voor de bijen zelf, maar draagt ook bij aan een rijkere natuur en een gezondere leefomgeving voor ons allemaal.

Hobby-imkers merken vaak als eerste op als er iets niet pluis is in hun omgeving. Hun observaties kunnen cruciaal zijn voor het tijdig signaleren van problemen zoals de opkomst van invasieve exoten of ziektes onder bijen.

De uitdagingen waar hobby-imkers mee te maken krijgen, zoals de Aziatische Hoornaar en de varroamijt, zijn niet gering. Toch krijgen ze veel terug voor hun inspanningen: een fijne omgeving, kennis over de natuur, mooie vriendschappen, en natuurlijk een heerlijk potje honing uit eigen tuin.

  • Nieuwe imkers in onze omgeving:
    • Dennis Kleijne, Wormerveer
    • Dees Frankevijle, Zaandam

De Landelijke Open Imkerijdag biedt een unieke kans om meer te leren over deze fascinerende hobby. Op deze dagen delen ervaren imkers en ‘newbees’ hun kennis en passie, en is er voor kinderen de mogelijkheid om kaarsjes te rollen en lokale honing te proeven.

Conclusie

De situatie van solitaire bijen en andere bestuivers is zorgwekkend, maar niet zonder hoop. Bijna 60% van de solitaire bijensoorten in Nederland en België staat op de rode lijst, wat de noodzaak onderstreept van actieve inspanningen om hun leefomgeving te verbeteren en te beschermen. Door deel te nemen aan initiatieven zoals de Landelijke Open Imkerijdag, het creëren van bijenhotels, en het planten van geschikte bloemen en bomen, kan iedereen bijdragen aan het behoud van deze essentiële bestuivers. Het is duidelijk dat de strijd tegen invasieve exoten en de gevolgen van klimaatverandering voortdurend aandacht vereist. Echter, door bewustwording te vergroten en gezamenlijk actie te ondernemen, kunnen we een positieve impact maken op de biodiversiteit en de toekomst van solitaire bijen en andere bestuivers veiligstellen. Laten we deze bedreigde schoonheid koesteren en beschermen voor toekomstige generaties.

Veelgestelde vragen

Waarom staan bijna 60% van de solitaire bijensoorten op de rode lijst?

Bijna 60% van de solitaire bijensoorten staan op de rode lijst vanwege een combinatie van factoren, waaronder habitatverlies, pesticidengebruik, klimaatverandering, en de opkomst van invasieve soorten zoals de Aziatische hoornaar en de varroamijt.

Wat is het verschil tussen solitaire bijen, honingbijen en hommels?

Solitaire bijen leven alleen en zorgen zelfstandig voor hun nakomelingen, terwijl honingbijen en hommels in kolonies leven. Honingbijen produceren honing en worden actief beheerd door imkers, terwijl hommels bekend staan om hun effectiviteit in de bestuiving van bepaalde planten.

Hoe kunnen we bijen helpen?

We kunnen bijen helpen door het planten van bloemen en bomen die nectar en pollen bieden, het gebruik van insecticiden te verminderen, bijenhotels te plaatsen voor solitaire bijen, en door het ondersteunen van lokale imkerijen en initiatieven die zich inzetten voor het behoud van bijen.

Wat is de impact van de Aziatische hoornaar op bijen?

De Aziatische hoornaar is een roofzuchtige soort die bijen, waaronder honingbijen en solitaire bijen, jaagt en eet. Dit verhoogt de druk op bijenpopulaties, die al onder stress staan door andere bedreigingen.

Wat doet de imkervereniging Zaanstreek om bijen te helpen?

De imkervereniging Zaanstreek zet zich in voor het behoud van bijen door voorlichting en advies te geven over het belang van biodiversiteit en bestuivende insecten. Ze organiseren evenementen zoals de Landelijke Open Imkerijdag en werken aan projecten om de strijd aan te gaan met bedreigingen zoals de Aziatische hoornaar.

Waarom zijn wespen nuttig?

Wespen zijn nuttig omdat ze helpen bij de bestuiving van bloemen, planten en bomen, en een belangrijke rol spelen in het opruimen van dode dieren in de natuur. Ze zijn eerder defensief dan agressief en dragen bij aan het ecologisch evenwicht.