Naast de veelvoorkomende en bekende honingbijen bestaan er een groot aantal wilde of solitaire bijen. Naar schatting zijn er over de hele aarde 20.000 soorten solitaire bijen, waarvan er ongeveer 350 in Nederland en België leven. Bijna 60% van deze bijensoorten staan op de rode lijst.
Belangrijkste punten
- Er zijn ongeveer 350 soorten solitaire bijen in Nederland en België.
- Bijna 60% van deze bijensoorten staat op de rode lijst.
- Solitaire bijen spelen een cruciale rol in bestuiving en ecosysteembehoud.
- De diversiteit van solitaire bijen draagt bij aan een gezonde biodiversiteit.
- Het is belangrijk om de habitat van solitaire bijen te beschermen en bevorderen.
1. Gewone sachembij
De Gewone sachembij (Anthophora plumipes) is een van de meest voorkomende solitaire bijen in Nederland en België. Deze bijensoort is vooral te herkennen aan haar snelle vlieggedrag en de voorkeur voor bloemrijke gebieden.
- Voorkomen: Vooral in tuinen, parken en op bloemrijke dijken.
- Vliegperiode: Van maart tot juni.
- Nestgelegenheid: Graaft nesten in zandige of leemachtige grond.
De Gewone sachembij speelt een cruciale rol in de bestuiving van vele plantensoorten.
Deze bijensoort is niet alleen belangrijk voor de biodiversiteit maar draagt ook bij aan de bestuiving van gewassen. Het is daarom van groot belang om hun leefgebieden te beschermen en te bevorderen.
2. Grote wolbij
De Grote wolbij (Anthidium manicatum) is een opvallende verschijning in de Nederlandse en Belgische tuinen. Deze solitaire bijensoort is vooral bekend om zijn unieke nestbouwgedrag, waarbij hij wolachtige materialen gebruikt om zijn nest te bouwen.
De Grote wolbij heeft een voorkeur voor bepaalde planten waarvan hij nectar en stuifmeel verzamelt. Enkele van deze planten zijn:
- Lavendel
- Salie
- Tijm
Deze bijensoort is niet agressief en wordt vaak aangetroffen in tuinen waar deze planten groeien.
De Grote wolbij speelt een belangrijke rol in de bestuiving van planten en draagt bij aan de biodiversiteit in onze omgeving. Het is belangrijk om de habitat van deze bijensoort te beschermen en te bevorderen.
3. Roodgatje
Het Roodgatje is een kleine, maar opvallende solitaire bijensoort die vooral bekend staat om zijn kenmerkende rode achterlijf. Deze bij is voornamelijk te vinden in tuinen en op open terreinen waar bloemen in overvloed zijn.
- Voedt zich met nectar en stuifmeel van diverse bloemen.
- Heeft een voorkeur voor de bloemen van de Buxus en Taxus.
- Speelt een cruciale rol in de bestuiving van deze en andere planten.
Het Roodgatje is een uitstekende bestuiver en draagt bij aan de biodiversiteit in onze omgeving.
4. Gewone maskerbij
De Gewone maskerbij (Hylaeus communis) is een solitaire bijensoort die vooral in Nederland en België voorkomt. Deze bij is herkenbaar aan haar kenmerkende witte gezichtsmarkeringen, die doen denken aan een masker.
- Leefgebied: Verspreid over Nederland en België
- Voedselbron: Voornamelijk nectar en stuifmeel van diverse bloemen
- Nestgelegenheid: Holle stengels en insectenhotels
De Gewone maskerbij speelt een belangrijke rol in de bestuiving van planten. Ondanks hun solitaire levenswijze, zijn ze essentieel voor de biodiversiteit en het ecologisch evenwicht in hun leefomgeving.
Deze bijensoort is relatief onbekend bij het grote publiek, maar verdient meer aandacht voor haar bijdrage aan ons ecosysteem.
5. Tuinmaskerbij
De Tuinmaskerbij is een solitaire bijensoort die vaak in tuinen en stedelijke gebieden wordt aangetroffen. Deze bijen zijn belangrijk voor de bestuiving van vele planten en bloemen.
- Ze zijn herkenbaar aan hun opvallende gezichtsmasker.
- Ze nestelen graag in holle stengels of in insectenhotels.
- Hun voornaamste voedselbron zijn nectar en stuifmeel van bloemen.
Deze bijensoort is een uitstekende bestuiver en draagt bij aan de biodiversiteit in tuinen.
De Tuinmaskerbij is een voorbeeld van hoe stedelijke gebieden een toevluchtsoord kunnen bieden voor bepaalde soorten wilde bijen, ondanks de uitdagingen van het stadsleven.
6. Zilveren fluitjesbij
De Zilveren fluitjesbij is een opvallende verschijning in de Nederlandse en Belgische fauna. Deze solitaire bij staat bekend om zijn unieke zilverachtige beharing die glinstert in het zonlicht.
Deze bij prefereert open, zonnige gebieden met voldoende bloemen voor nectar en stuifmeel.
Kenmerken van de Zilveren fluitjesbij zijn onder andere:
- Grootte: 8-10 mm
- Vliegperiode: April tot Juni
- Voorkeur voor bloemen: Voornamelijk wilde kruiden
Deze bij speelt een cruciale rol in de bestuiving van wilde planten, wat bijdraagt aan de biodiversiteit van het gebied. Bescherming en behoud van hun habitat is essentieel voor het voortbestaan van deze soort.
7. Aardhommel
De aardhommel is een van de meest voorkomende hommelsoorten in Nederland en België. Deze soort is gemakkelijk te herkennen aan zijn opvallende geel-zwarte kleurpatroon.
Aardhommels zijn cruciaal voor de bestuiving van vele plantensoorten.
Ze leven in ondergrondse nesten, die vaak in verlaten muizenholen worden aangelegd. Aardhommels zijn zeer sociale insecten en werken samen in kolonies. Hieronder volgt een overzicht van enkele kenmerkende eigenschappen:
- Levensduur: 3 tot 4 maanden
- Nestgrootte: 50 tot 400 individuen
- Voedsel: nectar en stuifmeel
Deze bijen spelen een belangrijke rol in ons ecosysteem door hun bestuivingswerk. Het is daarom van groot belang dat we hun leefomgeving beschermen en bevorderen.
8. Akkerhommel
De akkerhommel is een van de meest voorkomende hommelsoorten in Nederland en België. Deze soort is gemakkelijk te herkennen aan zijn opvallende kleurpatroon, met een zwarte basis en oranje tot gele banden over het achterlijf.
Akkerhommels spelen een cruciale rol in de bestuiving van wilde bloemen en gewassen.
Deze hommels zijn bijzonder aangetrokken tot vingerhoedskruid, een plant die niet alleen in het wild voorkomt maar ook vaak in tuinen wordt geplant. Het is interessant om te zien hoe deze soort zich aanpast aan verschillende omgevingen en bloemsoorten.
- Levensduur: 1 jaar
- Voedselbron: Nectar en stuifmeel
- Voortplanting: Koningin legt eieren in het voorjaar
9. Boomhommel
De Boomhommel (Bombus hypnorum) is een opvallende verschijning in Nederland en België, herkenbaar aan zijn oranje-bruine borststuk en witte achterlijf. Deze soort prefereert vaak hoger gelegen nesten, zoals in vogelhuisjes of holle bomen.
De Boomhommel is zeer aanpasbaar en kan in diverse habitats worden aangetroffen, van tuinen tot bosranden.
Kenmerken van de Boomhommel zijn onder andere:
- Sterke vliegers
- Voorkeur voor hoger gelegen nesten
- Aanwezigheid in diverse habitats
Deze bijen spelen een cruciale rol in de bestuiving van wilde bloemen en tuinplanten. Hun aanpassingsvermogen aan verschillende omgevingen maakt ze een belangrijke soort voor het behoud van biodiversiteit.
10. Steenhommel
De steenhommel is een van de meest herkenbare hommelsoorten in Nederland en België, vooral door zijn opvallende kleurpatronen. Deze soort is vooral te vinden in tuinen, parken en op het platteland, waar ze nestelen in oude muurtjes of onder stenen.
Steenhommels zijn cruciaal voor de bestuiving van vele wilde bloemen en gewassen.
Kenmerken van de steenhommel zijn onder andere:
- Grootte: middelgroot tot groot
- Kleur: zwart met een oranje of rood achterlijf
- Vliegperiode: van april tot september
De steenhommel lijkt gek genoeg al meer dan een halve eeuw niet op de radar van veel natuurliefhebbers te staan, ondanks zijn belangrijke rol in ons ecosysteem.
11. Veldhommel
De Veldhommel is een van de meest voorkomende hommelsoorten in Nederland en België. Deze soort is herkenbaar aan zijn gele en zwarte kleurpatroon, wat hem onderscheidt van andere hommels.
Kenmerken van de Veldhommel:
- Grootte: 14-16 mm voor werksters, 16-18 mm voor koninginnen.
- Voorkomen: Weiden, tuinen, parken en bosranden.
- Nesten: Ondergronds, vaak in verlaten muizenholen.
De Veldhommel speelt een cruciale rol in de bestuiving van wilde bloemen en gewassen.
Deze soort is relatief tolerant voor menselijke activiteiten en kan vaak worden gevonden in stedelijke gebieden, wat bijdraagt aan hun succes in diverse habitats. De aanwezigheid van Veldhommels is een indicatie van een gezond ecosysteem.
12. Weidehommel
De Weidehommel is een veelvoorkomende soort in Nederland en België, bekend om zijn voorkeur voor open velden en weiden. Deze soort is gemakkelijk te herkennen aan zijn gele en zwarte kleurpatroon.
- Voornaamste kenmerken: Geel en zwart kleurpatroon.
- Voedselbronnen: Voornamelijk nectar en pollen van wilde bloemen.
- Nestelgedrag: Grondnesten in open velden.
De Weidehommel speelt een cruciale rol in de bestuiving van wilde bloemen en gewassen.
Deze bijen zijn essentieel voor het behoud van biodiversiteit in agrarische en natuurlijke landschappen. Hun aanwezigheid duidt op een gezond ecosysteem.
13. Zandhommel
De zandhommel is een opvallende verschijning in de Nederlandse en Belgische natuur. Deze soort is te herkennen aan zijn voorkeur voor zanderige habitats, waar het zijn nesten graag in de grond graaft.
De zandhommel is een van de meest bedreigde hommelsoorten in Nederland.
Een belangrijk aspect van de bescherming van de zandhommel is het behoud van zijn natuurlijke habitat. Maatregelen zoals het aanleggen van bloemrijke randen langs akkers en het vermijden van pesticidengebruik zijn cruciaal.
- Behoud van natuurlijke habitat
- Aanleggen van bloemrijke randen
- Vermijden van pesticidengebruik
14. Gewone groefbij
De gewone groefbij is een solitaire bijensoort die veel voorkomt in Nederland en België. Deze bij is vooral te vinden in tuinen, parken en op het platteland.
De gewone groefbij is herkenbaar aan haar voorkeur voor bepaalde bloemen. Hieronder volgt een lijst van favoriete planten:
- Lavendel
- Salie
- Tijm
- Koriander
Deze bijensoort speelt een cruciale rol in de bestuiving van vele plantensoorten.
De gewone groefbij nestelt graag in zandige bodems waar ze kleine gangen graaft. Dit maakt haar een belangrijke bewoner van gezonde ecosystemen.
15. Grote bladsnijder
De Grote bladsnijder (Megachile willughbiella) is een opvallende verschijning onder de solitaire bijen in Nederland en België. Deze bij staat bekend om zijn vermogen om perfecte cirkels uit bladeren te snijden, die vervolgens gebruikt worden om hun nesten te bouwen.
De Grote bladsnijder is vooral te vinden in tuinen, parken en bosranden, waar hij zijn unieke nesten bouwt.
Kenmerken van de Grote bladsnijder zijn onder andere:
- Grootte: 10-14 mm
- Kleur: Zwart met witte haarbanden op het achterlijf
- Voedsel: Nectar en stuifmeel van diverse bloemen
Deze bij speelt een belangrijke rol in de bestuiving van planten en bloemen. Het is fascinerend om te zien hoe deze bijen met precisie bladeren snijden om hun nesten te bouwen.
16. Kleine bladsnijder
De kleine bladsnijder is een solitaire bijensoort die vooral bekend staat om zijn unieke manier van nestbouw. Deze bijen snijden stukjes blad of bloemblaadjes om hun nesten te bekleden en hun eitjes te beschermen.
- Ze zijn vooral actief in de late lente en zomer.
- Ze geven de voorkeur aan zachte bladeren van rozen, seringen en andere planten.
- Hun nesten zijn vaak te vinden in holle stengels of in voorgeboorde gaten in hout.
Deze bijen spelen een cruciale rol in de bestuiving van vele plantensoorten.
Hoewel ze solitair zijn, kunnen kleine bladsnijders soms in de buurt van elkaar nestelen, wat leidt tot een concentratie van nestactiviteit op een enkele locatie. Dit gedrag maakt het gemakkelijker om ze te observeren en te bestuderen.
17. Gewone dwergzandbij
De Gewone dwergzandbij (Andrena minutula) is een kleine bijensoort die vooral te vinden is in zandige gebieden. Deze bij is cruciaal voor de bestuiving van diverse wilde planten.
- Voorkomen: voornamelijk in zandige habitats zoals duinen en zandverstuivingen.
- Voedsel: nectar en stuifmeel van verschillende wilde bloemen.
- Nestelen: in de grond, waar ze kleine tunnels graven.
Deze soort is een uitstekend voorbeeld van de diversiteit en specialisatie binnen de solitaire bijen in Nederland en België.
18. Grote klokjesbij
De Grote klokjesbij is een opvallende verschijning in de Nederlandse en Belgische natuur. Deze soort is vooral te herkennen aan haar voorkeur voor klokjesbloemen, waar ze nectar en stuifmeel verzamelt voor haar nakomelingen.
De Grote klokjesbij speelt een cruciale rol in de bestuiving van diverse plantensoorten.
Een interessant aspect van de Grote klokjesbij is haar nestelgedrag. Ze geeft de voorkeur aan zanderige en goed doorlatende grond om haar nest te bouwen. Hieronder volgt een lijst van enkele kenmerken:
- Voorkeur voor klokjesbloemen
- Nestelt in zanderige grond
- Cruciale bestuiver
De bescherming van hun leefomgeving is essentieel voor het voortbestaan van deze bijensoort. Het creëren van geschikte nestelplaatsen en het behoud van bloemrijke gebieden zijn stappen die we kunnen nemen om hun populatie te ondersteunen.
19. Kegelbij
De Kegelbij is een unieke soort binnen de solitaire bijenfamilie, bekend om zijn kegelvormige nesten. Deze bijen zijn vooral actief in de lente en vroege zomer, waar ze druk bezig zijn met het verzamelen van nectar en pollen.
- Ze geven de voorkeur aan open, zonnige gebieden.
- Ze zijn uitstekende bestuivers voor vele soorten wilde bloemen.
Hun nesten zijn vaak te vinden in zandige of goed gedraineerde bodems.
De Kegelbij speelt een cruciale rol in het ecosysteem door bij te dragen aan de bestuiving van planten. Hun aanwezigheid is een indicatie van een gezond milieu.
20. Metselbij
De Metselbij is een solitaire bijensoort die bekend staat om haar unieke nestbouwtechnieken. Deze bijen gebruiken modder of klei om hun nesten te metselen, waarin ze hun eitjes leggen.
- Ze zijn vooral actief in het voorjaar.
- Ze zijn onmisbaar voor de bestuiving van vele planten en gewassen.
- Ze zijn gemakkelijk te herkennen aan hun zwarte lichaam met oranje beharing.
Metselbijen zijn vredelievende insecten die zelden steken, waardoor ze veilig zijn voor mensen en ideaal voor tuinen.
Deze bijen spelen een cruciale rol in de bestuiving en zijn daarom van groot belang voor de biodiversiteit. Hun aanwezigheid in tuinen en natuurgebieden draagt bij aan de gezondheid van planten en de productie van vruchten en zaden.
21. Pluimvoetbij
De Pluimvoetbij is een opvallende verschijning onder de solitaire bijen in Nederland en België. Deze bijensoort is vooral bekend om zijn unieke verzameltechniek van stuifmeel. De mannetjes van de Pluimvoetbij hebben opvallende pluimen aan hun achterpoten, waarmee ze stuifmeel verzamelen.
De Pluimvoetbij speelt een cruciale rol in de bestuiving van diverse plantensoorten.
Een interessant feit over de Pluimvoetbij is dat deze soort voornamelijk actief is in de lente en vroege zomer. Hieronder volgt een kort overzicht van de belangrijkste kenmerken:
- Leefgebied: Verspreid over Nederland en België
- Actieve periode: Lente en vroege zomer
- Voedselbron: Voornamelijk nectar en stuifmeel
- Bijzonderheid: Unieke verzameltechniek van stuifmeel met pluimen
22. Rosse metselbij
De rosse metselbij is een van de meest voorkomende bijensoorten in Nederland en België. Deze soort is gemakkelijk te herkennen aan haar opvallende rossige beharing en haar voorkeur voor het bouwen van nesten in holle ruimtes zoals insectenhotels.
De rosse metselbij speelt een cruciale rol in de bestuiving van vele planten en bloemen.
Deze bijen zijn solitair, wat betekent dat ze niet in kolonies leven, maar elk individu bouwt zijn eigen nest. Hieronder volgt een kort overzicht van de belangrijkste kenmerken:
- Levensduur: 1 jaar
- Nestlocatie: Holle ruimtes, insectenhotels
- Voedselbron: Nectar en stuifmeel
- Voortplantingstijd: Lente
De rosse metselbij is bijzonder belangrijk voor de bestuiving van vroege voorjaarsbloemen. Hun activiteit begint al vroeg in het voorjaar, waardoor ze een essentiële rol spelen in de bestuiving van planten die dan bloeien.
23. Viltvlekzandbij
De Viltvlekzandbij is een opvallende verschijning onder de solitaire bijen in Nederland en België. Deze soort is herkenbaar aan haar kenmerkende viltachtige vlekken op het achterlijf.
De Viltvlekzandbij speelt een cruciale rol in de bestuiving van wilde planten en gewassen.
Deze bijen zijn vooral actief in de lente en vroege zomer, waarbij ze hun nesten graag in zandige bodems graven. Hun voorkeur voor bepaalde habitats maakt ze kwetsbaar voor veranderingen in het landschap.
- Leefgebied: Zandige bodems, open terreinen
- Voedsel: Nectar en stuifmeel van specifieke plantensoorten
- Nestgedrag: Solitair, nesten in de grond
- Bestuiving: Belangrijk voor de bestuiving van wilde planten en gewassen
24. Wolzwever
De Wolzwever is een opvallende verschijning onder de solitaire bijen en vliegen in Nederland en België. Deze soort staat bekend om zijn unieke zweefvermogen, waarmee hij als het ware stil kan hangen in de lucht terwijl hij nectar verzamelt. De lange tong van de Wolzwever maakt hem uitermate geschikt voor het bezoeken van bloemen met diepe kelken.
Wolzwevers zijn niet alleen belangrijk als bestuivers, maar voegen ook een fascinerende diversiteit toe aan de lokale fauna.
Hieronder volgt een kort overzicht van de leefomgeving en voedselvoorkeuren:
- Voornamelijk te vinden in open, zonnige gebieden.
- Heeft een voorkeur voor bloemen met lange kelken, zoals sleutelbloemen en vingerhoedskruid.
- De larven ontwikkelen zich in de nesten van solitaire bijen en wespen, waar ze zich voeden met de voorraden van hun gastheren.
De Wolzwever speelt een cruciale rol in het ecosysteem door bij te dragen aan de bestuiving van diverse plantensoorten. Hun aanwezigheid is een indicatie van een gezonde, biodiverse omgeving.
25. Zilveren groefbij and more
Naast de zilveren groefbij zijn er nog vele andere soorten solitaire bijen in Nederland en België die onze aandacht verdienen. Deze bijen spelen een cruciale rol in de bestuiving van planten en de instandhouding van onze ecosystemen. Elke soort heeft zijn unieke eigenschappen en voorkeuren, wat de biodiversiteit in onze natuur ten goede komt.
Hieronder volgt een overzicht van enkele opmerkelijke soorten:
- De pluimvoetbij, bekend om zijn opvallende verzamelgedrag van stuifmeel.
- De rosse metselbij, een veelvoorkomende soort die nestelt in holtes en muren.
- De wolzwever, een bijzondere bij die in de lucht zweeft tijdens het verzamelen van nectar.
Het is van cruciaal belang dat we de habitat van deze solitaire bijen beschermen en versterken om hun voortbestaan te waarborgen.
Conclusie
Naast de veelvoorkomende en bekende honingbijen bestaan er een groot aantal wilde of solitaire bijen. Naar schatting zijn er over de hele aarde 20.000 soorten solitaire bijen, waarvan er ongeveer 350 in Nederland en België leven. Bijna 60% van deze bijensoorten staan op de rode lijst. De diversiteit en het belang van solitaire bijen in Nederland en België benadrukken de noodzaak van het behoud en de bescherming van hun leefomgeving.
Veelgestelde Vragen
Hoeveel soorten solitaire bijen zijn er in Nederland en België?
Er zijn naar schatting ongeveer 350 soorten solitaire bijen in Nederland en België.
Hoeveel procent van de solitaire bijensoorten in Nederland en België staan op de rode lijst?
Bijna 60% van de solitaire bijensoorten in Nederland en België staan op de rode lijst.
Wat is het verschil tussen honingbijen en solitaire bijen?
Honingbijen leven in kolonies en hebben een koningin, terwijl solitaire bijen alleen leven en hun eigen nesten maken.
Waarom zijn solitaire bijen belangrijk voor het ecosysteem?
Solitaire bijen zijn belangrijk voor bestuiving en het behoud van biodiversiteit in de natuur.
Welke soort solitaire bij is het meest voorkomend in Nederland en België?
De gewone sachembij is een van de meest voorkomende solitaire bijensoorten in Nederland en België.
Wat kunnen mensen doen om solitaire bijen te helpen overleven?
Mensen kunnen bloemen planten die aantrekkelijk zijn voor bijen, nestkastjes ophangen en pesticiden vermijden om solitaire bijen te helpen overleven.
